تفاوت حافظه SSD و HDD در چیست؟

حافظه SSD یک دستگاه ذخیره سازی است که مخفف عبارت Solid State Drive است. برخلاف هارد دیسک‌های سنتی (HDD)  که برای ذخیره و بازیابی داده‌ها به دیسک‌های چرخان و اجزای مکانیکی متکی هستند، SSD داده‌ها را روی تراشه‌های حافظه فلش ذخیره می‌کند و آن‌ها را در حالت دائمی نگه می‌دارد، حتی زمانی که برق خاموش است.این دستگاه ذخیره سازی، به‌عنوان دیسک حالت جامد یا دستگاه حالت جامد نیز نامیده می‌شود. بر خلاف هارد دیسک، SSD ها هیچ قطعه متحرکی ندارند. به همین دلیل به آن‌ها درایوهای حالت جامد می‌گویند. در مقایسه با درایوهای الکترومکانیکی، SSD ها مزایایی مانند انتقال سریع فایل را ارائه می‌دهند.

HDD که در اصطلاح انگلیسی Hard Drive Disk نامیده می‌شود، یک دستگاه یا فضای ذخیره سازی داده است که داخل آن، دیسک‌های مغناطیسی چرخان وجود دارد و داده‌ها به صورت مکانیکی روی این دیسک‌ها ذخیره می‌شوند. علاوه بر این HDDها دارای بازویی با چندین هد هستند که داده‌ها را بر روی دیسک می‌خواند و می‌نویسد. در واقع سرعت چرخش دیسک‌ها تعیین کننده سرعت خواندن و نوشتن داده‌ها است. نحوه عملکرد هارد درایوها بسیار شبیه به گرامافون است به این صورت که یک صفحه LP (دیسک سخت) و یک سوزن (ترانسدیوسر) بر روی بازو دارد. 

هارد درایوها (HDD) عموماً در رایانه‌ها و سرورها برای ذخیره‌سازی داده‌ها استفاده می‌شوند. آنها ظرفیت بالا و قیمت کم تری نسبت به حافظه‌های جامد دارند و برای ذخیره طولانی مدت عکس، فیلم و پرونده‌های تجاری کاربردی بسیار ایده‌آل‌اند. با این حال به دلیل وجود قطعات مکانیکی درون آن‌ها، در برابر ضربه‌ و لرزش‌های فیزیکی حساسیت نشان می‌دهند.

در زبان انگلیسی اینترنال به معنای داخلی و اکسترنال به معنای خارجی است. هارد hdd یا ssd اینترنال در دل سیستم شما قرار می‌گیرد و هیچ‌گاه به صورت فیزیکی به آن دسترسی نخواهید داشت و نمی‌توانید آن را از درون سیستم خارج کنید (منظور این است که به‌راحتی نمی‌توان این کار را انجام داد). هارد اکسترنال اما مانند فلش مموری است و شما به سادگی می‌توانید آن را از سیستم خارج کنید و به همراه خود داشته باشید.

برای درک بهتر این موضوع که حافظه HDD بهتر است یا حافظه SSD به موارد زیر دقت کنید:

فناوری ذخیره‌سازی

در هارد دیسک‌ها، اطلاعات بر روی دیسک‌های مغناطیسی ذخیره می‌شوند، که با قرار گرفتن یک هد روی دیسک و چرخش آن، قابل دسترسی هستند. در حالی که اس اس دی ‌ها از حافظه‌های نانوساختاری برای ذخیره‌سازی استفاده می‌کند.

سرعت

به طور کلی حافظه هایSSD سرعت بالاتری در انتقال داده‌ها و دسترسی به آن‌ها دارند. زمان لازم برای خواندن و نوشتن داده‌ها در SSD به مراتب کمتر از HDD است. این باعث می‌شود سیستم‌هایی که از SSD استفاده می‌کنند، سرعت بالاتری در بارگیری سیستم و اجرای برنامه‌ها داشته باشند.

مقاومت در برابر ضربه

از آنجایی که SSD ها فاقد قطعات مکانیکی هستند، از این رو در برابر ضربه و لرزش‌های فیزیکی بهتر عمل می‌کنند. در حالی که هارد درایوها دارای قطعات حساس مکانیکی هستند و در مواجهه با ضربه‌ها و لرزش‌های شدید امکان خرابی و از دست رفتن داده‌ها در آن‌ها وجود دارد.

مصرف انرژی

حافظه‌های جامد به طور کلی مصرف انرژی کمتری نسبت به هارد دیسک‌های سخت دارند. این باعث کاهش مصرف باتری در لپ‌تاپ‌ها و کاهش هزینه برق در سرورها و سیستم‌های سروری می‌شود.

ظرفیت

هارد های HDD به طور کلی ظرفیت بالاتری نسبت به حافظه های SSD دارند. این به معنای این است که هارد دیسک‌ها معمولاً برای ذخیره‌سازی داده‌های بزرگ مانند فیلم‌ها، عکس‌ها و فایل‌های صوتی مناسب‌تر هستند.

به طور کلی دو دسته هارد SSD در بازار وجود دارد که هر کدام به چند نوع تقسیم می‌شوند. هارد SSD یا از نوع Serial Advanced Technology Attachment یا همان SATA است یا از نوع Non-Volatile Memory express یا همان NVMe. البته دسته دوم Peripheral Component Interconnect express یا همان PCIe را هم شامل می‌شود.

مدل SATA

هارد SSD از نوع SATA را می‌توان ارزان‌ترین و البته قدیمی‌ترین نوع هارد SSD در نظر گرفت. این مدل بهترین گزینه برای جایگزینی با هارد‌های HDD قدیمی‌ است؛ زیرا شما به راحتی می‌توانید یک هارد SSD SATA 2.5 اینچی را جایگزین هارد HDD 2.5 اینچی کنید و نیاز به چک کردن مادربرد نخواهید داشت. سرعت این نوع هارد 5 برابر هارد SSD است و لپ تاپ شما را بسیار سریع‌تر می‌کند. هارد SSD SATA یک مدل مینی هم دارد که تنها از نظر اندازه کوچک‌تر است.

مدل M.2

این نوع هارد SSD یک قطعه نازیک و کوچک مستطیلی شکل است که بیشتر در لپ تاپ‌های نازک به دلیل فرمت فشرده آن‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای استفاده از این نوع SSD باید حتما مادربرد شما دارای شیار مخصوص باشد. این نوع SSD تا 2 ترابایت ظرفیت دارد و سریع‌تر و البته گران‌تر از SATA است. هنگام خرید این نوع هارد پس از چک کردن مادربرد حتما باید اندازه‌ متناسبی خریداری کنید. برای مثال M.2 SSD 2280 به معنای 22 در 80 میلی‌متر است.

مدل PCIe

هارد ssd مدل PCIe دارای پهنای باند بیشتر و در نتیجه سرعت بالاتری نسبت به SATA است و می‌توان این مدل را سریع‌ترین نوع SSD در نظر گرفت. این نوع SSD هم به مادربرد متصل می‌شود و با کارت صدا و کارت گرافیک هم سازگاری بسیار خوبی دارد. برای گیمرها خرید این نوع SSD توصیه می‌شود، البته اگر با هزینه بیشتر آن‌ها مشکلی ندارید.

مدل NVMe

NVMe برای ssd های نسل جدید ساخته‌ شده‌اند تا بهترین عملکرد و کمترین زمان پاسخ‌گویی را داشته باشند. این نوع ssd با PCIe سازگاری خوبی دارد و می‌تواند دیتا را با سرعت 3 الی 3.5 گیگابایت بر ثانیه انتقال دهد. این یعنی انتقال یک فایل 30 گیگابایتی حدود 10 الی 15 ثانیه زمان خواهد برد.